کد مطلب:369372
جمعه 22 بهمن 1395
آمار بازدید:253
هنگام پناه بردن از گرفتاریها به خدای عزیز و بزرگ
عنوان دعا چنین است:
و کان من دعائه علیهالسلام متفزعا الی الله عز و جل، از دعاهای امام (ع) هنگام پناه بردن (از گرفتاریها) به خدای عزیز و بزرگ است.
محتوای دعا
پیش از این توضیح داده شد که عناوین دعاها را یا از متن دعا استخراج کردهاند، و یا از عبارت اول دعا. در حالیکه موضوعاتی که در دعا مطرح شده است بیش از آن است که در عنوان دعا آوردهاند. مانند اسامی سورههای قرآن، مثلا سوره بقره که دومین سورهی قرآن است به این نام نامگذاری شده زیرا در این سوره دربارهی بنیاسرائیل و جریانات آنها و به ویژه داستان قربانی کردن یک گاو آمده است. و این سوره به نام بقره یعنی گاو ماده نامگذاری شده، در حالیکه موضوعات متنوع فراوانی در این سوره که بلندترین سورهی قرآن نیز میباشد وجود دارد.
این دعا را امام (ع) اینگونه آغاز میفرمایند:
اللهم انی اخلصت بانقطاعی الیک، و اقبلت بکلی علیک، خدایا من خود را خالص (برای اطاعتت) کردم که از همهی خلق منقطع و بریده شده و تنها به درگاه حضرتت روی آوردم، و از تمام خلائق که همه (در وجود و بقای خود) محتاج یاری و بخشش تو هستند به کلی روی گردانیدم
[صفحه 133]
(و با تمام وجود به تو روی آوردم).
«انقطاع الی الله» اوج قلهی عرفان است. و امام سجاد (ع) که الگو و اسوهی عرفان حقیقی است، با آموزش توحید افعالی به ما میآموزد که غیر خدا هیچ کس نیست که بتواند خواسته و حاجت انسان را برآورده کند. زیرا غیر از ذات مقدس الهی همهی موجودات محتاج و فقیر هستند و تنها خداست که بینیاز مطلق و غنی است.
امام (ع) در این باره میفرماید: فکم قد رایت- یا الهی- من اناس طلبوا العز بغیرک فذلوا، و راموا الثروه من سواک فافتقروا، پس چه بسیار از مردم را دیدم- ای خدای من- که عزت و بزرگی را از غیر تو طلبیدند و خوار و ذلیل شدند، و از غیر تو دارائی خواستند و بیچیز و فقیر شدند. و در ادامه میفرماید:
و حاولوا الارتفاع فاتضعوا، و قصد بلندی کردند و پست گردیدند.
از پیامبر (ص) روایت شده که خداوند عزوجل فرمود: هر مخلوقی که به مخلوق پناه ببرد نه به من، وسایل آسمانها و زمین نزد او (برای او) قطع میشود، پس اگر مرا بخواند اجابتش ننمایم، و اگر از من بخواهد به او ندهم. و هر مخلوقی که به من پناه برد و نه به خلق من، آسمانها و زمین، روزی او را ضمانت میکنند، پس اگر از من بخواهد به او میدهم، و اگر مرا بخواند اجابتش مینمایم، و اگر آمرزش طلب کند او را میآمرزم.
سپس در فراز آخر دعا با ذکر پارهای از صفات خداوند مانند: احد و صمد به توصیف ذات مقدس الهی پرداخته و درسهایی از توحید را بیان میکند.
[صفحه 134]